Smokkelen

1914 – 1918 Doodstil liggen drie mannen en twee vrouwen in de greppel. Naast hen een houten kistje vol boter. Iets verderop juten zakken met tabak en levensmiddelen. De stappen van de Duitse grensbewakers komen dichterbij. Gelukkig verdwijnt de maan achter de wolken. De commiezen lopen voorbij zonder de smokkelaars te zien. Zo gauw het veilig lijkt, gaan ze met hun smokkelwaar de grens over. Op een afgelegen boerderij in Emmerich worden even later zaken gedaan.

Smokkelen was in een grensgemeente een normaal verschijnsel. Dat kwam door de prijsverschillen tussen twee landen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914 - 1918) is er bovendien in Duitsland gebrek aan allerlei producten. Het smokkelen brengt veel geld op. Maar het is gevaarlijk! Regelmatig komen smokkelaars in het gevang. Soms wordt er geschoten en raken er smokkelaars gewond. Totdat de grenzen opengaan is bijna iedereen hier in de grensstreek wel opgegroeid en/of in aanraking geweest met het smokkelen.

Verhalen
Als je ouderen vraagt naar het smokkelen, verschijnt er een glimlach op hun gezicht en komen de meest bijzondere verhalen naar boven. Verhalen die al vaker zijn verteld en nog steeds verteld moeten worden. Die verhalen behoren tot ons cultureel erfgoed en juist deze verhalen komen tot leven tijdens de Schmuggeltocht! Voor de zesde keer organiseren culturele instellingen in het gebied van Emmerich am Rhein, Oude-IJsselstreek, Isselburg, Anholt, Zevenaar en Montferland deze unieke fietstocht. Een grensoverschrijdende fietstocht via oude grensovergangen in de regio.

Twee verschillende fietsroutes
De Schmuggeltocht bestaat uit twee routes. Deelnemers aan de fietstocht kunnen zondag 10 september kiezen voor het oostelijke parcours via Emmerich, Anholt, Netterden en ’s-Heerenberg. Westelijk gaat de route via ’s-Heerenberg, Zevenaar, Rijnwaarden en Elten. De fietstocht gaat deels over de vroegere smokkelroutes van Nederland naar Duitsland en is te volgen aan de hand van het knooppuntennetwerk. Onderweg passeren de fietsers diverse oude grensovergangen, waar ze door ‘douanebeambten’ worden gecontroleerd op smokkelwaar.

Activiteiten
Onderweg is van alles te beleven: theatervoorstellingen, exposities en er is muziek. Het Figuren- und Marionettentheater TIK speelt voorstellingen in de Kulturscheune am Schlösschen Borghees, het nieuwe InfoCentre op de Eltenberg is geopend en ook de bibliotheken hebben een bijzonder programma samengesteld. Verder zijn er tentoonstellingen in het Rheinmuseum in Emmerich en het Heimathaus in Anholt. Deze streek kent veel monumenten, waarvan er verschillende langs de route liggen. Ook die zijn zondag door de fietsers te bezichtigen. Bekijk hier het volledige programma!

Startpunten
De routes hebben een lengte van circa 45 kilometer en kennen diverse afkort- en uitbreidingsmogelijkheden. Starten kan op zes verschillende locaties:
  >  Anholt, Heimathaus, Hohe Strasse 10
  >  Didam, Bibliotheek Montferland, Waverlo 1 
  >  Emmerich am Rhein, Rheinmuseum, Martinikirchgang 2
  >  's-Heerenberg, Heemkundekring Bergh, Raadhuisstraat 1
  >  Terborg, Bibliotheek Achterhoekse Poort, Herman van Velzenstraat 1
  >  Zevenaar, Turmac Cultuurfabriek, Kerkstraat 27 

Deelnemers aan de Schmuggeltocht kunnen zondag 10 september tussen 10 en 14 uur starten. De locaties zijn geopend tot 17.00 uur. Voor 5,00 euro per persoon krijgt men de route, een smokkelpaspoort en smokkelwaar mee. Voor kinderen tot circa 12 jaar is de bijdrage 2,50 euro. Op alle startpunten is koffie en thee verkrijgbaar en zijn er elektrische oplaadpunten aanwezig.

Organisatie
De Schmuggeltocht wordt georganiseerd door: Rheinmuseum Emmerich, Stichting Welcom, Bibliotheek Montferland, Liemers Kunstwerk!, St. Aover de gäöt, Heemkundekring Bergh, Heimatverein Anholt, InfoCenter Emmerich en TIK Theater.